Quy hoạch tổng thể bảo tồn tôn tạo và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt ATK Định Hoá gắn với phát triển du lịch Thái Nguyên đến năm 2030

An toàn khu ATK Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên là mảnh đất được Trung ương Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh chọn làm thủ đô kháng chiến của cả nước giai đoạn 1946 – 1954, được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia đặc biệt tại Quyết định số 548/QĐ-TTg ngày 10 tháng 5 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ.

Ngày nay các di tích quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa trở thành điểm hành hương về nguồn, giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ người Việt Nam, đặc biêt là thế hệ trẻ, là niềm tự hào của đồng bào các dân tộc Định Hóa – Thái Nguyên và cả nước nói chung. Lượng du khách tới ATK Định Hóa ngày càng đông. Từ chỗ các di tích chỉ là tiềm năng đến nay đã đón được hàng triệu lượt khách đến tham quan. Đặc biệt thông qua các hoạt động du lịch hình ảnh vị thế, tiềm năng Thái Nguyên đã được quảng bá rộng rãi trong nước và quốc tế, tạo cơ hội thu hút đầu tư góp phần tăng bước phát triển kinh tế xã hội nâng cao đời sống nhân dân vùng chiến khu xưa.

Thực hiện công tác bảo vệ và phát huy giá trị các di tích, đã có một số những quy hoạch, dự án được phê duyệt và triển khai. Trong quá trình triển khai ngoài vốn ngân sách tỉnh đã huy động vốn xã hội hoá của các bộ ban nghành và các nhà hảo tâm đầu tư tôn tạo bảo vệ các di tích.

Tuy nhiên các dự án triển khai mới chỉ tập trung vào việc phục hồi, tôn tạo di tích gốc, xây dựng nhà bia, bia ghi sự kiện mà chưa chú ý đến việc nghiên cứu sưu tầm và tổ chức trưng bày bổ sung các điểm di tích, chưa có quy hoạch tổng thể các di tích, chưa gắn được di tích với các tài nguyên du lịch của địa phương nên giá trị di tích chưa được nâng cao, chưa thu hút được khách. Công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch xây dựng tại khu ATK Định Hoá chưa đáp ứng được yêu cầu bảo tồn và phát huy giá trị. Hiện tượng xây dựng nhà ở, các công trình dịch vụ đã làm ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường trong khu. Một số di tích chưa được quan tâm và đang xuống cấp. Một số di tích đặc biệt chưa được đầu tư tương xứng với giá trị và ý nghĩa di tích. Do chưa có sự phối hợp chặt chẽ đồng bộ giữa văn hóa và phát triển kinh tế giữa các ngành trên cùng địa bàn, chưa gắn kết được các di tích với du lịch nên việc phát huy giá trị các di tích còn hạn chế. Các tư liệu, hiện vật cũng như di sản văn hóa chưa được sưu tầm điều tra đầy đủ, chưa khai thác được hiệu quả và giá trị của các di tích.

Sản phẩm du lịch còn nghèo nàn, đơn điệu chưa đủ sức thu hút hấp dẫn khách du lịch lưu trú tại khu di tích. Các hoạt động du lịch chưa chuyên nghiệp, chất lượng phục vụ chưa cao, hạ tầng du lịch tuy được quan tâm nhưng đầu tư còn nhỏ bé chưa tương xứng với tiềm năng du lịch của khu di tích Quốc gia đặc biệt Định Hoá.

Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị Chiến khu cách mạng ATK nói chung, di tích quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa nói riêng, Thủ tướng chính phủ đã có quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 07 tháng 3 năm 2016 về việc phê duyệt Quy hoạch xây dựng liên vùng chiến khu cách mạng ATK Thái Nguyên – Tuyên Quang – Bắc Kạn đến năm 2030 và quyết định số 1318/QĐ-TTg ngày 06 tháng 8 năm 2013 về việc phê duyệt đề án phát triển kinh tế – xã hội vùng trung tâm ATK Định Hóa tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2013 – 2020.

Để cụ thể hóa việc thực hiện các quyết định trên cần phải lập quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích quốc gia ATK Định Hóa gắn với phát triển du lịch Thái Nguyên đến năm 2030.