Spread the love
Khu vực Đền Cô Bơ và không gian tổ chức lễ hội

Hà Trung là huyện nằm ở phía Bắc của tỉnh Thanh Hóa, là vùng đất địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, cách mạng, nơi đóng quân của nhiều bậc anh hùng dân tộc như: Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Lê Phụng Hiểu, nơi sinh ra Hồ Quý Ly, nơi phát tích của vương triều Nguyễn và nhiều dòng họ và có nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp, hấp dẫn; có tiềm năng, thế mạnh cho phát triển du lịch.

Trên địa bàn huyện Hà Trung, xã Hà Sơn nằm tại phía Tây Nam của huyện, tiếp cận các tuyến du lịch đường sông Sông Mã và Sông Lèn và dễ dàng kết nối với trung tâm huyện cũng như các tuyến quốc lộ qua địa bàn. Tại xã có di tích thắng cảnh Hàn Sơn đã trở thành địa danh nổi tiếng với nhiều di tích thành phần gồm chùa Ngọc Sơn, đền Hàn Sơn, đền Ba Bông.

Với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp, sơn thủy hữu tình, các di tích lâu đời gắn với các câu chuyện, truyền thuyết từ xa xưa còn để lại, các nhân vật được truyền tụng; cùng với lễ hội Hàn Sơn được nhân dân địa phương tổ chức hằng năm, khu vực đã trở thành điểm du lịch với lượng khách đông đảo, đóng góp nhiều giá trị di sản cũng như sự phát triển du lịch của địa phương.

Các di tích trong thắng cảnh Hàn Sơn đều là những điểm đến quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam. Thắng cảnh Hàn Sơn và các di tích thành phần đã được nhà nước công nhận là di tích thắng cảnh cấp tỉnh từ năm 1992.

Được sự quan tâm của chính quyền và nhân dân địa phương, các di tích đã được tu bổ tôn tạo, tuy nhiên, quy mô di tích thành phần còn quá nhỏ hẹp, thiếu diện tích để bố trí nhiều hạng mục công trình cần thiết. Không gian tổ chức lễ hội bị ảnh hưởng của nhiều yếu tố hiện hữu. Lượng khách du lich đến với khu vực ngày càng đông trong khi quy mô, tính chất của các khu vực phục vụ còn thiếu, mỹ quan khu vực chưa được quan tâm nhiều. Những bất cập trên đã làm ảnh hưởng đến giá trị thắng cảnh, di tích và cả việc phát huy giá trị các di tích nói chung, phát triển du lịch nói riêng.

Trước những giá trị thắng cảnh, văn hóa cần gìn giữ của di tích, vai trò quan trọng trong phát triển du lịch địa phương, đòi hỏi sự quan tâm bảo tồn và sắp xếp lại một số không gian tổ chức các hoạt động văn hóa xứng tầm, các thiết chế phục vụ khách du lịch, việc kết nối với hệ thống du lịch trong huyện, trong tỉnh.

Với mục tiêu phát triển du lịch dần trở ngành kinh tế quan trọng, Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã có quyết định số 3905/QĐ-UBND ngày 06 tháng 10 năm 2021 phê duyệt Đề án phát triển du lịch huyện Hà Trung giai đoạn 2021-2025; trong đó việc lập quy hoạch chi tiết xây dựng thắng cảnh Hàn Sơn là một trong những nhiệm vụ quan trọng và cụ thể cần thực hiện đầu tiên. Vì vậy, việc lập quy hoạch chi tiết xây dựng thắng cảnh Hàn Sơn là vô cùng cần thiết nhằm có một định hướng tổng thể hơn đáp ứng các nhu cầu bảo tồn và phát huy giá trị di tích, làm cơ sở để thực hiện các dự án đầu tư một cách hiệu quả.

Ngày 05 tháng 12 năm 2023, Ủy ban nhân dân huyện Hà Trung đã có quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng thắng cảnh Hàn Sơn, đáp ứng các mục tiêu:

  • Triển khai Quy hoạch xây dựng vùng huyện Hà Trung (Quyết định số 356/QĐ-UBND ngày 26 tháng 01 năm 2021 của chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa về việc phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng huyện Hà Trung đến năm 2045); triển khai đề án phát triển du lịch huyện Hà Trung đến năm 2030 (Quyết định số 3905/QĐ-UBND ngày 06 tháng 10 năm 2021 của chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa về việc phê duyệt đề án phát triển du lịch huyện Hà Trung đến năm 2030);
  • Định hướng tạo dựng cơ sở vật chất du lịch, đưa khu vực trở thành một điểm đến hấp dẫn với các sản phẩm du lịch văn hóa – tâm linh – sinh thái của huyện Hà Trung và tỉnh Thanh Hóa;
  • Góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị thắng cảnh Hàn Sơn, các giá trị văn hóa phi vật thể, lễ hội gắn với thắng cảnh Hàn Sơn;
  • Xác định các khu chức năng du lịch, khu vực bảo vệ cảnh quan, môi trường; tổ chức không gian và bố trí hệ thống hạ tầng giao thông, kỹ thuật phù hợp phục vụ phát huy giá trị văn hóa và phát triển du lịch.
  • Định hướng kế hoạch, lộ trình và nhóm giải pháp tổng thể quản lý, đầu tư xây dựng các công trình.
  • Làm cơ sở pháp lý để thực hiện và quản lý xây dựng theo quy hoạch.

Khu vực nghiên cứu lập quy hoạch nằm trên địa giới hành chính xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hoá.

Ranh giới quy hoạch được chia làm 03 khu vực, bao gồm:

a) Khu vực quy hoạch Đền Hàn Sơn:

  • Phía Đông Nam giáp khu dân cư mới;
  • Phía Tây Nam giáp sông Lèn;
  • Phía Đông Bắc giáp rừng sản xuất;
  • Phía Tây Bắc giáp đất ở dân cư hiện trạng.

b) Khu vực quy hoạch Đền Cô Bơ:

  • Phía Đông giáp đất ở dân cư hiện trạng trên bãi bồi sông Lèn;
  • Phía Tây giáp đất ở dân cư hiện trạng trên bãi bồi sông Lèn;
  • Phía Nam giáp sông Lèn;
  • Phía Bắc giáp đường giao thông đê tả sông Lèn.

c) Khu vực quy hoạch Chùa Ngọc Sơn:

  • Phía Đông giáp đường làng Ngọc Châu;
  • Phía Tây giáp cánh đồng lúa;
  • Phía Nam giáp đường làng Ngọc Châu;
  • Phía Bắc giáp đất ở và đất vườn dân cư hiện trạng.

Quy mô diện tích lập quy hoạch 29,25 ha. Bao gồm:

  • Khu vực quy hoạch Đền Hàn Sơn: 16,5 ha;
  • Khu vực quy hoạch Đền Cô Bơ: 12 ha;
  • Khu vực quy hoạch Chùa Ngọc Châu: 0,75 ha.
Khu vực đền Hàn Sơn
Một góc phối cảnh khu vực đền Cô Bơ